عصر انتظار و وظیفه شیعیان

ماه ربیع‌الاول، ماه سرور شیعیان و دلدادگان آل‌الله است و با آمدن این ماه، گویی پاداش دو ماه عزاداری و حزن محبان اهل‌بیت (ع) در بزرگ‌ترین ماتم هستی، یعنی شهادت دُردانه پیامبر خاتم (ص)، در نامه اعمال آن‌ها و در صحیفه الهی ثبت و ضبط می‌شود؛ اما ماه ربیع‌الاول در هشتمین روز آن با شهادت یازدهمین امام شیعیان حضرت امام حسن عسکری (ع) نیز همراه است و البته پایان این روز، با عید آغاز امامت و ولایت آخرین حجت خدا حضرت صاحب‌الزمان مهدی موعود (عج) همراه می‌شود و این هم یکی از جلوه‌های سرور شیعیان در ماه ربیع است.
وجود مقدس و نورانی یازدهمین خورشید آسمان امامت و ولایت، حضرت امام حسن عسکری (ع) در هشتم ربیع‌الثانی سال ۲۳۲ هجری قمری در شهر مدینه دیده به جهان گشود و پس از ۲۸ سال عمر با برکت و نورانی که شش سال پایانی آن - پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام هادی (ع) - به امامت و پیشوایی شیعیان طی شد، در هشتم ربیع‌الاول سال ۲۶۰ هجری و بر اثر مسمومیت با زهر اجیرشدگان خلیفه ظالم عباسی، به شهادت رسید و پیروان خاندان عصمت و طهارت را عزادار خود کرد.
دوران امامت و پیشوایی آن نور الهی، به حکم قضا و تقدیر الهی عموماً به زندان و حبس توسط خلفای ظالم بنی‌عباس گذشت و ارتباط ایشان با عموم مردم و هدایت آن‌ها، غالباً به‌صورت غیرمستقیم و باواسطه برخی خواص و تربیت‌شدگان محضر ایشان انجام می‌شد تا ذهن و دل شیعیان به‌تدریج آماده پذیرش غیبت امام دوازدهم و حقیقت «انتظار» شود.
پس از شهادت ایشان، فرزند گرامی‌شان حضرت حجت بن الحسن (عج) که تنها ۵ سال داشت، به حکم الهی و به مدد نور علم خداوندی که در وجودشان به ودیعه گذاشته شده بود، همان‌طور که پیامبر اسلام و ائمه معصوم علیهم‌السلام وعده داده بودند، مقام امامت و ولایت را بر عهده گرفتند و ازآنجاکه بیم شهادت ایشان توسط دشمنان و بدخواهان آل‌الله به‌طور حتمی می‌رفت، به خواست خداوند از نظر‌ها غایب شدند تا در پس پرده غیبت و از طریق نایبان خاص و عام خود که همان وارثان علم و معرفت اهل‌بیت (ع) بوده و هستند، به هدایت و رشد شیعیان بپردازند و با شهادت ایشان، زمین نیز از حجت خدا خالی نشود که اگر زمین از حجت خدا خالی شود - بر اساس روایت نبوی - ساکنانِ روی خود را می‌بلعد و نابود خواهد شد. در روایات معتبر و معروف از نبی خاتم حضرت محمد مصطفی (ع) این وعده خداوند آمده است که وجود نورانی حضرت ولیعصر (عج)، پس از طی شدن دوران طولانی غیبت و چشم‌انتظاری شیعیان و دلدادگان – که البته در تمام این سال‌ها و قرن‌ها مانند خورشید پشت ابر، مردم را از نور خود بهره‌مند می‌کند – سرانجام به امر خداوند ظهور خواهد کرد تا هدف نیمه‌تمام انبیا و اولیاء معصوم را برای برقراری قسط و عدل بر روی زمین محقق کند و زمین را همان‌طور که از ظلم و جور پُر شده است، از عدل و عدالت پر کند و مستضعفان و رنج‌کشیدگان را وارثان زمین قرار دهد.
در همین روایات، به‌طور مکرر از «انتظار فرج» به‌عنوان برترین اعمال یاد شده است و البته این تعبیر نورانی، در طی قرن‌های مختلف، همواره با سوءاستفاده برخی منحرفان همراه بوده است که «انتظار» را به معنای نشستن و دست روی دست گذاشتن و تسلیم بودن در مقابل هرگونه ظلم و فساد تعریف کرده‌اند تا امام زمان (عج) خودش بیاید و همه‌چیز را درست کند! درحالی‌که این تفکر با هیچ عقل سلیم و دل معرفت‌داری جور درنمی‌آید و نمی‌توان پذیرفت که مردمانی هیچ‌گونه رنج و سختی برای اصلاح خود و جامعه به خود راه ندهند و هنگام ظهور، با مهدی فاطمه (س) و قیام او – که حتماً با دشواری‌های طبیعی روبرو خواهد بود – همراه و هم‌قدم شوند. این همان انتظار مخرب و فلج‌کننده جامعه است و در نقطه مقابلش، انتظار پویا و سازنده قرار دارد که بر اساس آن، دلدادگان و چشم‌انتظاران حکومت مهدوی، بیکار نمی‌نشینند و تحت هدایت عالمان عارف و فق‌های ربانی که در احادیث مکرر امام عسکری (ع) و امام زمان (عج) به وجود آن‌ها اشاره شده، در هر دوره‌ای به اصلاح خود و جامعه و اقامه احکام الهی و تربیت بندگان خدا می‌پردازند. فرهنگ مهدویت و انتظار - به دور از دکان‌داری‌ها و سوءاستفاده‌های جاهلان و مغرضان – رمز هدایت و پیشرفت جامعه اسلامی و نشاط آن در همه دوران‌ها هست و خواهد بود، به‌شرط آنکه حقیقت انتظار را با همه وجودمان درک کنیم.